Hakkımızda     
 
Ali TEZEL
 
SGK isteğe bağlı uygulamasında Kanunu yine takmıyor--Fazla ödediklerinizi SGK'dan geri isteyin

SGK isteğe bağlı uygulamasında Kanunu yine takmıyor 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve bu Kanuna göre düzenlenmiş ikincil mevzuatlar, isteğe bağlı sigorta primlerinin takip eden ayın sonuna kadar ödeme zamanı var diyor ama SGK aynı ay içinde ödeme hatasını aynen devam ettiriyor…

SGK isteğe bağlı uygulamasında Kanunu yine takmıyor--Fazla ödediklerinizi SGK'dan geri isteyin

SGK isteğe bağlı uygulamasında Kanunu yine takmıyor
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve bu Kanuna göre düzenlenmiş ikincil mevzuatlar, isteğe bağlı sigorta primlerinin takip eden ayın sonuna kadar ödeme zamanı var diyor ama SGK aynı ay içinde ödeme hatasını aynen devam ettiriyor…

Ali bey, gerek Kanun'da gerekse yönetmelikte isteğe bağlı sigorta primleri takip eden ayın sonuna kadar ödenir diye okuyorum ama SGK bize her ay borç üretiyor bu sebeple de sağlık hizmeti almamız ilerde zor olabilir, hatta bazıları sağlık yardımı da alamıyorlar? Vedat İlki

Sayın İlki, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe girdi. Ardından bir yıl sonra isteğe bağlı tüm SSK sigortalılarını yasada açık hüküm olmamasına karşın, 1 Ekim 2008 günü SSK'dan atıp, Bağ-Kur'a saydılar. Bu sebeple de Bağ-Kur'dan sonra SSK'da 3,5 yılı (1260 günü) tamamlamaya gayret edip, SSK'dan emekli olmak isteyenler hayal kırıklıkları yaşadılar ve yaşamaya da devam edecekler.

Çünkü hiç kimse onlara 1 Ekim 2008 gününden sonra ödedikleri primlerin Bağ-Kur'a sayıldığını hatırlatmadı, söylemedi. Gazetelerde okuyup SSK'ya gidip soranlara da eksik bilgili kişiler yok öyle bir şey dediler. SGK'nın yetkilileri de bunları yanılttılar.
***İsteğe bağlı SSK'lılar, Bağ-Kur sistemine atıldılar
2009 yılı Kasım ayında alınan bir kararla eski veya yeni tüm isteğe bağlı sigortalıların 1 Ekim 2008 günü ve sonrasındaki prim ödemelerini Bağ-Kur'un hizmet cetvelinde gösterme kararı aldılar ve uygulamaya geçtiler. Ancak, bir sorun var. SSK isteğe bağlı sigortalıları primlerini takip eden ayın sonuna kadar öderlerdi. Bağ-Kur isteğe bağlıları ise aynı ay içinde ödemek zorundaydılar. Bu durumda bütün SSK isteğe bağlıların birden bire ortaya çıkan bir aylık prim borçları oluştu.

***Yapılan yasal değildir
5510 sayılı Kanun'un "Primlerin Ödenmesi" başlıklı 82 inci maddesi açıklamayı (SSİY) yönetmeliğine bırakmıştır. Kısa adı SSİY olan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği'nin 115 inci maddesi de ( Kanunda belirtilen sigorta primleri, Kurumca çıkarılacak tebliğde belirtilecek süre içinde Kuruma ödenir.) diyerek işi Tebliğe bırakmıştır.

Konuyla ilgili çıkarılmış olan "İsteğe Bağlı Sigorta İşlemleri Hakkında Tebliğ" ise 28.09.2008 günü Resmi Gazetede yayınlanmış olup Tebliğ'in "İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMLERİNİN HESABI VE ÖDENMESİ" başlıklı bölümünde ise;

"…İsteğe bağlı sigorta primi, 5510 sayılı Kanunun 82nci maddesine göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen ve yazılı olarak talep edilen prime esas aylık kazancın % 32'sidir. Bunun % 20'si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, % 12'si genel sağlık sigortası primidir.

5510 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde üçüncü fıkrasında belirtilenler için 82nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında olmak kaydıyla belirlenen günlük kazanç ve gün sayısı üzerinden malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi alınır. Yazılı olarak talepte bulunmayan sigortalıların primleri prime esas kazancın alt sınırı üzerinden tahsil edilir.
İsteğe bağlı sigorta primi, ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenir. Ait olduğu aydan itibaren en geç 12 ay içinde kendileri veya hak sahipleri tarafından 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte ödenmeyen süreler, hizmet olarak değerlendirilmez. Bu 12 aylık süreden sonra ödenen primler sigortalının veya hak sahiplerinin talebi üzerine 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümlerine göre iade veya doğacak borçlarına mahsup edilebilir.

İsteğe bağlı sigortalılardan, 5510 sayılı Kanunun 87nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereği prim ödeme yükümlüsü kendileri olanların, zorunlu sigortalılık nedeniyle prim borcunun bulunması halinde, isteğe bağlı sigortaya tabi ödenen primler öncelikle zorunlu sigortalılık nedeniyle Kuruma olan borçlarına mahsup edilir." denilerek primlerin takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi gerektiği mevzuat gereğidir.

***SGK aynı ay içinde tahsil ediyor

Bütün mevzuat hükümleri isteğe bağlı sigorta primleri takip eden ayın sonuna kadar ödenir diyor ama maalesef eski Bağ-Kur bilgisayar sistemi üzerinden yürütülen isteğe bağlı SGK sigortalılığı bu hükmü uygulamamakta ısrar ediyor.

Hatta bu konuda SGK kendi çıkardığı genelgeye bile uymuyor. SGK tarafından yayınlanmış 2009/5 sayılı Genelge, "Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 115 inci maddesi gereğince isteğe bağlı sigorta priminin takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi gerekmektedir. Ait olduğu aydan itibaren en geç 12 ay içinde kendileri veya hak sahipleri tarafından gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte ödenmeyen süreler, hizmet olarak değerlendirilmeyecektir." diye yazmaktadır.

***Borç sağlık aktivasyonunda sorun oluyor

5510 sayılı Kanun gereğince isteğe bağlı sigortalılar da 30 gün prim ödemeleri varsa hem kendileri hem de bakmakla yükümlü oldukları kişileri için Genel Sağlık Sigortası kapsamında sağlık hizmeti alabiliyorlar ama bir başka şart daha var. Otuz günlük prim ödeme süresinden başka ayrıca hastaneye başvurulduğu tarihte bir kuruş dahi borcu olmamak da gerekiyor.

Fazla ödediklerinizi SGK'dan geri isteyin

Ali bey, ben SSK'da isteğe bağlı idim sonra bizi Bağ-Kur'a aktarmışlar. Primlerimi de hep yükseklerden ödüyordum. İlk aktardıklarında 12 bin lira alacağım göründü sonra da şimdi 7 bin lira borcum görünüyor. Kime sorsam cevap da alamıyorum. Benim durumum nedir? Sacide Yıldız

İsteğe bağlı SSK sigortalısı iken 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun yürürlük tarihi olan 01.10.2008 gününden itibaren eski adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/B sigortalısı sayıldınız.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile getirilen isteğe bağlı sigorta da, ödemeniz gereken prim tutarları için SGK'ya (Bağ-Kur'a) asgari ücret ile asgari ücretin 6,5 katına kadar olan rakam içinden bir rakam seçip, Kazanç Beyan Formu vermeniz gerekirdi. Seçtiğiniz kazanç rakamına göre de bu rakamın yüzde 32'si de ödenecek prim tutarını oluşturacaktı.

Yine, aynı Kanun gereğince Bağ-Kur'a (SGK'ya) Kazanç Beyan Formu vermeyenlerin Sigorta Primine Esas Kazanç (SPEK) alt sınırı olan asgari ücret üzerinden hesaplanacaktır. Siz bugüne kadar SGK'ya Kazanç Beyan Formu vermediğinizden, Kanunun yürürlük tarihi olan 01.10.2008 gününden sonraki isteğe bağlı sigorta primlerimin alt sınır üzerinden hesaplanarak fazla ödediklerinizin iadesi gerekirken, SGK ödeme rakamlarınızı yasadışı bir şekilde beyan saydı.

Bu sebeple SGK'ya asgari ücret düzeyinden daha fazla ödediğiniz isteğe bağlı primleri geri ödemesi için dilekçe verin, ödemezlerse dava edin.
 
Ali TEZEL  24.02.2010

2010 © sgkmevzuati.com